‘Kom maar op, alles kan’

Op 12 april 2020, midden in het corona-tijdperk, wordt pianist Bert van den Brink op z’n schouders getikt. Hij vermoedt dat er een technisch probleempje is, waardoor het live online concert vanuit het Beauforthuis even stil gelegd moet worden. Maar hij wordt ingefluisterd dat zojuist het bericht is binnengekomen dat die middag Louis van Dijk is overleden. Lidwien Vork, de stuwende kracht achter het Beauforthuis, vindt dat hier direct iets mee moet worden gedaan en ze weet dat ze aan Van den Brink een goede heeft.
Patrick van den Hanenberg

Van den Brink begint zonder aarzelen aan een anekdotisch-biografisch verhaal over Van Dijk, met wie hij meerdere keren op het podium van het Beauforthuis heeft gestaan. Hij besluit zijn ode aan Van Dijk met het spelen van Hoop, een prachtige melancholieke compositie van Van Dijk, die dat stuk een aantal jaren eerder in de talkshow van Jeroen Pauw heeft gespeeld, toen hij bekend maakte dat hij de diagnose Azheimer had gekregen. Van den Brink was daar toen behoorlijk van onder de indruk en heeft zich dat muziekstuk direct eigen gemaakt.

We spreken Bert van den Brink in het fraaie gebouw van het Utrechtse Conservatorium, waar hij twee dagen per week studenten de kunst van de lichte muziek bijbrengt. ‘‘Ik ben niet zo’n huilebalk, maar dit deed me toch wel wat. Ik heb dan meteen een verhaal en een muzikale illustratie paraat, want dat past natuurlijk bij mijn improvisatiementaliteit.’ Van den Brink heeft de coronatijd niet als een drama ervaren. Ja, het online lesgeven aan zijn studenten in Utrecht was vanwege de matige geluidskwaliteit geen groot succes, maar hij heeft verder absoluut niet lethargisch op de bank in zijn woning in het Betuwedorp Ophemert gehangen. ‘‘Lidwien heeft me voor verschillende online avonden gevraagd.’’
‘‘Zij heeft een echte kom-maar-op-mentaliteit, waardoor daar alles kan, ook als het publiek niet binnen mag komen. Zo heb ik onder meer met gitarist Eric Vaarzon Morel en Fenne Scholte, een talentvolle zangeres van het conservatorium, een coronaconcert gegeven, met toepasselijke nummers als Wij zullen doorgaan van Ramses Shaffi. Verder heb ik in die periode nog gewerkt met Wishful Singing in hun grote project ‘Zing je sterk’ en een aantal grote online events van Bert van de Wetering die met zijn online aktiviteiten duizenden koorzangers bereikt.’’
‘‘Maar misschien wel het leukste project was mijn dagelijkse improvisatiespel thuis in de periode van de avondklok. Van die kleine muziekdoosjes met titels als ‘Here comes the sun’, ‘Tulpen uit Amsterdam’ of ‘The sound of silence’ maakte ik iedere avond een opname.
Het resultaat was op mijn site te beluisteren. Toen die eerste twintig afgewerkt waren heb ik luisteraars om nog meer doosjes gevraagd, tot ik zestig stukken had gespeeld. Ik ben gestopt toen de avondklok van negen naar tien uur werd opgeschoven. De aardigste twintig stukken staan op de cd Curfew 2021, die opent met negen slagen van de pendule. Op de hoes staat een verzameling van die doosjes.’’ De cd is te bestellen via de website van Bert van den Brink.

IMPROVISEREN

Al vanaf zijn eerste pianolessen bleek de liefde van de vijfjarige Bert richting improviseren te gaan. Zijn eigen weg, met eigen losse regels. Als zevenjarige leerde hij de eveneens blinde Jules de Corte kennen. Bert studeerde weliswaar af aan het Utrechtse Conservatorium als klassiek pianist, maar zijn echte belangstelling lag toch bij jazz en improvisatie. Van dat talent kan men in het Beauforthuis op 6 juni genieten als Van den Brink eindelijk het eerder uitgestelde concert met de bijna tachtigjarige Belgische gitarist Philip Catherine zal geven.
‘‘Philip is mijn improvisatiemaatje. Om als duo te improviseren moet er echt waardering zijn voor elkaar. Philip kan behoorlijk wispelturig zijn, manisch depressief, en dat merk je in het samenspel. Als ik met hem speel dan voelt het alsof ik in de bus zit met Philip als chauffeur. En dan zien we wel waar we terecht komen. Hij durft in zijn spel risico’s te nemen en soms fouten te maken, en dan voel ik me zeer verantwoordelijk om hem te ruggensteunen. Dat kan ik aardig.’’
‘‘Dat zijn avonden waarop ik me zeer gelukkig voel, net zoals de avonden in het Beauforthuis dat ik met Toots Thielemans, de befaamde Amerikaanse saxofonist Lee Konitz en zanger Gino Vannelli heb gespeeld. Ik heb met Toon Hermans in 2000 ook nog gewerkt aan zijn laatste studio-cd Als de liefde. Helaas durfde Toon die liedjes niet meer live uit te voeren, maar de samenwerking was bijzonder, dat neemt niemand me meer af.’’
Ook aan Jules de Corte bewaart Van den Brink dierbare herinneringen. Hij heeft een aantal jaren geleden een bundel met 52 liedjes van Jules de Corte (van de meer dan 3000 die hij heeft geschreven) in bladmuziek gepubliceerd. En binnenkort wordt gerepeteerd voor Ik zou wel eens willen weten, een programma met muziek van De Corte die uitgevoerd wordt door het ensemble ‘The Gents” onder leiding van Annemiek van der Ven en anderen.
‘‘Jules had een fluwelen aanslag, met zijn vingers dicht bij de toetsen. Dat zorgt voor een bijna vergeestelijkt geluid, zo zacht, zo edel. Mijn pianissimo is Jules zijn fortissimo. Natuurlijk ben je safer als je met je vingers vlak boven de toetsen hangt, maar je bent ook beperkter in klank. Ik spreek toch wel een ander register van de piano aan. Als je blind bent en ook nog improviseert kun je er dan inderdaad wel wat eerder naast meppen, maar daar zit ik niet mee. Dat maakt de muziek alleen maar spannender.’’